ทำไมดุอาอ์ละศีลอดจึงใช้ไม่ได้
คำถาม
อาจารย์คะ ทำไมดุอาละศีลอดที่เคยอ่านกันถึงใช้ไม่ได้ (อัลลอฮุมม่าละกะซุมตุ)
..
คำตอบ
คำรายงานสำนวนดุอาอ์ที่ผู้ถามกล่าวมานั้นมีดังนี้
حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ عَنْ حُصَيْنٍ عَنْ مُعَاذِ بْنِ زُهْرَةَ أنَّهُ بَلَغَهُ أنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : كَانَ إذَا أفْطَرَ قَالَ : اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أفْطَرْتُ
มุซัดดัด เล่าให้เราฟังว่า ฮุชัยม์ เล่าให้เราฟัง จาก ฮุศ็อยน์ จาก มุอาซ บิน ซุฮ์เราะห์ มีรายงานมาถึงเขาว่า แท้จริงท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม นั้นเมื่อท่านละศีลอดก็กล่าวว่า : โอ้ข้าแต่อัลลอฮ์ ข้าได้ถือศีลอดเพื่อพระองค์ และข้าได้ละศีลอดด้วยปัจจัยยังชีพของพระองค์ (สุนันอบีดาวูด ฮะดีษเลขที่ 2011)
ฮะดีษบทนี้จัดอยู่ในปะเภท มัรฟัวอ์ มุรซัล
คำว่า มัรฟัวอ์ หมายถึงฮะดีษที่อ้างถึงท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ไม่ว่าจะเป็นคำพูด,การกระทำ,การยอมรับของท่าน
คำว่า มุรซัล หมายถึงสายรายงานไม่ต่อเนื่อง มีการรายงานกระโดดข้าม ซึ่งเป็นเหตุปัจจัยที่ทำให้ฮะดีษบทนี้ถูกให้สถานะว่า ฏออีฟ (อ่อน) ดังนี้
ผู้รายงานที่ชื่อ มุอาซ บิน ซุฮ์เราะห์ เป็นคนระดับตาบีอีนชั้นกลาง ซึ่งไม่ทันได้พบท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ดังนั้นจึงเป็นไปไม่ได้ที่ มุอาซ บิน ซุฮ์เราะห์ จะได้ยินเรื่องนี้จากท่านนบีด้วยตัวเอง แต่คำรายงานของเขาที่ว่า ได้รับรู้เรื่องนี้มา หรือมีรายงานมาถึงเขา ซึ่งคำพูดนี้ก็ไม่ได้ระบุชัดเจนว่า เขาได้รับรู้เรื่องนี้ หรือฟังเรื่องนี้มาจากศอฮาบะห์คนใด ด้วยเหตุนี้ คำรายงานของเขาจึงเป็นการรายงานของคนระดับตาบีอีนกระโดดข้ามศอฮาบะห์ไปอ้างถึงท่านนบี
แต่ขอให้สังเกตว่า ฮะดีษบทนี้ไม่ได้ถูกตัดสินว่าเป็น ฏออีฟ เนื่องจาก มัรฟัวอ์ แต่ฏออีฟเพราะ มุรซัล เปรียบเทียบว่า หลานเกิดไม่ทันปู่แต่อ้างว่า ได้ยินมาจากปู่ อย่างนี้เป็นต้น (ดูคำวิจารณ์ผู้รายงานในหนังสือ ตั๊กรีบุตตะห์ซีบ เล่มที่ 2 หน้าที่ 192 ลำดับที่ 6754)
วัลลอฮุอะอ์ลัม