ตอนที่ 25 ฮะดีษมัรฟัวอ์
مَرْفُوْعٌ
ฮะดีษมัรฟัวอ์คือ ฮะดีษที่อ้างถึงท่านนบีมูฮัมหมัด ไม่ว่าจะเป็นคำพูด,การกระทำ,การยอมรับ, จริยธรรม และคุณลักษณะ ของท่านนบีมูฮัมหมัด ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม
ในที่นี้เราพูดถึงการรายงานที่อ้างถึงเพียงอย่างเดียว ไม่เกี่ยวกับการนำไปปฏิบัติ เพราะการนำฮะดีษมัรฟัวอ์ไปใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงในเรื่องใดก็ตาม ต้องพิจารณาอีกกรณีหนึ่ง เพราะสิ่งที่มาจากท่านนบีนั้น บางครั้งก็เป็นเรื่องเฉพาะกิจของท่านไม่เกี่ยวกับประชาชาติ หรือบางเรื่องก็ไม่เกี่ยวกับเรื่องข้อบัญญัติทางศาสนา และบางเรื่องเป็นคำสอนทางศาสนาแต่ก็จะต้องพิจารณาถึงเหตุที่มา เพื่อจะได้นำไปอ้างอิงได้ตรงกับเรื่องนั้นๆ
แต่ในที่นี้เราพูดถึงประเด็นของการรายงานในแวดวงวิชาฮะดีษเท่านั้น คือทุกเรื่องที่อ้างถึงท่านรอซูลจะถูกเรียกว่า ฮะดีษมัรฟัวอ์ ทั้งหมด
ตัวอย่างทางด้านคำพูด
عَنْ أبِيْ هُرَيْرَة َرَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنِ النَبِيِ صَلَّى اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ قَالَ دَخَلَتِ امْرَأَةٌ النَارَ فِي هِرَّةٍ
رَبَطَتْهَا فَلاَ هِىَ أَطْعَمَتْهَا وَلاَ هِيَ أرْسَلتْهَا تَأْكُلُ مِنْ خَشَاشِ الأرْضِ حَتَّي مَا تَتْ هَزْلاً
อบีฮุรอยเราะห์ ร่อดิยัลลอฮุอันฮุ รายงานว่า จากท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัมได้กล่าวว่า หญิงคนหนึ่งต้องเข้านรกเพราะลูกแมว นางได้ขังมันไว้โดยไม่ให้อาหาร และไม่ปล่อยให้มันไปหาพืชหญ้ากิน จนกระทั่งมันตายอย่างผอมโซ บันทึกโดยอิหม่ามมุสลิม ฮะดีษเลขที่ 4951
ตัวอย่างด้านการกระทำ
عَنْ عَمْرو بْن أُمَيَّةَ قَالَ رَأيْتُ النَبِيَ صَلَّى اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ يَمْسَحُ عَلَى عِمَامَتِهِ وَخُفَّيْهِ
อัมร์บุตรของอุมัยยะห์รายงานว่า ฉันเคยเห็นท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม เช็ดบนผ้าสะระบั่นและบนรองเท้าโค๊ฟของท่าน (ขณะอาบน้ำละหมาด) บันทึกโดยอิหม่ามบุคคอรี ฮะดีษเลขที่ 198
ตัวอย่างด้านการยอมรับ
عَنِ ابْنِ عُمَرَقَالَ قَالَ النَبِىُ صَلَّى اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ لَنَا لَمَّا رَجَعَ مِنَ الأحْزَابِ لاَ يُصَلِّيَنَّ أَحَدٌ العَصْرَ
اِلاَّ فِي بَنِي قُرَيْظَةَ فَأدْرَكَ بَعْضُهُمُ العَصْرَ فِي الطَرِيْقِ فَقَالَ بَعْضُهُمْ لاَ نُصَلِّي حَتَّى نَأ تِيْهَا وَقالَ
بَعْصُهُمْ بَلْ نُصَلِّي لَمْ يُرَدْ مِنَّا ذَلِكَ فَذَكَرَ لِلنَبِيِ صَلّىّ اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ فَلَمْ بُعَنِّفْ وَاحِداً مِنْهُمْ
อิบนุอุมัรรายงานว่า ท่านนบีศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัมได้กล่าวแก่พวกเราว่า หลังกลับจากสงคราม คนใดในหมู่พวกเจ้าอย่าได้ละหมาดอัศริ นอกจากที่บนีกุรอยเซาะห์เท่านั้น แต่เวลาอัศริได้มาถึงขณะที่พวกเขาอยู่ระหว่างทาง บางคนก็กล่าวว่าพวกเราจะไม่ละหมาดจนกว่าจะถึงที่หมายก่อน แต่บางคนก็กล่าวว่า พวกเราจะละหมาด แล้วเรื่องนี้ก็ได้นำมาเล่าแก่ท่านนบี แล้วท่านก็ไม่ได้ตำหนิคนใดในหมู่พวกเขาเลย บันทึกโดยอิหม่ามบุคคอรี ฮะดีษเลขที่ 894
ตัวอย่างด้านจริยธรรม
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ كَانَ رَسُوْلُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أحْسَنَ النَاسِ خُلُقًا
ท่านอนัส บินมาลิกรายงานว่า ท่านรอซูลุ้ลลอ ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัมนั้น เป็นผู้ที่มีมารยาทเป็นเลิศ บันทึกโดย อิหม่ามบุคคอรี ฮะดีษเลขที่ 5735
ตัวอย่างด้านคุณลักษณะ
عَنْ أَنَسٍ قَالَ كَانَ رَسُوْلُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ رَبْعَةً لَيْسَ بِالطَوِيْلِ وَلاَ بِالقَصِيْرِ حَسَنَ الجِسْمِ
أسْمَرَ اللَوْنِ وَكاَنَ شَعْرُهُ لَيْسَ بِجَعْدٍ وَلاَ سَبْطٍ اِذَا مَشَ يَتَوَكَّأُ
ท่านอนัสรายงานว่า ท่านรอซูล ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัมนั้นมีรูปร่างสมส่วน ไม่สูงและไม่ต่ำเกินไป มีเรือนร่างงาม ผวดำแดง และผมของท่านไม่หยิกและไม่ยืดตรง เมื่อท่านเดินผมก็จะสะบัด บันทึกโดยติรมีซีย์ ฮะดีษเลขที่ 1676
อนึ่ง การถ่ายทอดคำพูดของท่านรอซูลนั้น ในบางครั้งศอฮาบะห์ผู้รายงาน อาจจะได้ยินคำพูดของท่านนบีด้วยตัวเองแล้วนำมาถ่ายทอดให้แก่คนรุ่นตาบีอีนฟัง หรือบางครั้งศอฮาบะห์ที่รายงานอาจจะไม่ได้ยินคำพูดของท่านนบีด้วยตัวเอง แต่ได้ฟังการบอกเล่าจากศอฮาบะห์ท่านอื่นแล้วนำมาบอกต่อในหมู่ศอฮาบะห็ด้วยกัน หลังจากนั้นจึงได้ถ่ายทอดให้แก่คนรุ่นตาบีอีน เพราะฉะนั้น สำนวนการรายงานที่ขึ้นต้นด้วยคำว่า
سَمِعْتُ رَسُوْلَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ يَقُوْلُ
ฉันเคยได้ยินท่านรอซูลได้กล่าวว่า
หมายถึงได้ยินด้วยตัวเอง และได้ยินในขณะที่ท่านรอซูลกำลังพูดอยู่ ซึ่งต่างกับคำรายงานที่ว่า
عَنِ النَبِيِ صَلَّى اللهُ عَليْهِ وَسَلَّمَ قَالَ
จากท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัมได้กล่าวว่า
ซึ่งอาจจะหมายถึงได้ยินนบีด้วยตัวเอง หรืออาจจะได้ยินจากศอฮาบะห์ท่านอื่นมาอีกทีหนึ่งก็ได้ แต่การรายงานของศอฮาบะห์นั้น หากพิจารณาจากผู้อ้างแล้วว่าเป็นคำรายงานของศอฮาบะห์จริงๆ ไม่ว่าจะได้ยินด้วยตัวเองหรือได้ยินจากซอฮาบะห์ด้วยกันก็ถือว่า คำรายงานนั้นถูกต้อง ซึ่งประเด็นนี้จะได้นำมาอธิบายในการพิจารณาถึงสถานะของฮะดีษ
เราได้ทราบแล้วว่าฮะดีษบทใดก็ตามที่อ้างถึงท่านรอซูลจะถูกเรียกว่า ฮะดีษมัรฟัวอ์ ทั้งหมด แต่อาจจะอยู่ในสถานะ ศอเฮียะห์ (ดีเยี่ยม) ฮะซัน (ดีพอใช้) ฏออีฟ (อ่อน) หรือเมาดัวอ์ (เก้) ก็ได้ เพราะการที่เรียกว่าฮะดีษมัรฟัวอ์นี้ ไม่ใช่เป็นการพิจารณาถึงสถานะของฮะดีษ แต่เป็นการพิจารณาว่า อ้างถึงท่านนบีเท่านั้น
สงวนลิขสิทธิ์โดย © อ.ฟารีด เฟ็นดี้ All Right Reserved. ติดประกาศ: 2006-12-25 (1951 ครั้ง) [ ย้อนกลับ ] |
