การที่อิสลามได้แพร่ขยายไปทั่วด้วยการพิชิตหัวเมืองต่างๆ เช่น ซีเรีย,อิรัค ในปีที่ 17 อียิปต์ และเปอร์เซีย ในปีที่ 21 และสะมัรกอนด์ ในปีที่ 56 ฮิจเราะห์ศักราช จึงทำให้หัวเมืองต่างๆ เหล่านี้อยู่ภายใต้อณาจักรอิสลาม ทั่วทุกสารทิศมีแต่การสรรเสริญสดุดีต่อพระองค์อัลลอฮ์
ผู้นำโลกอิสลามในขณะนั้นก็มิได้นิ่งนอนใจ ได้ทำการจัดส่งบรรดาศอฮาบะห์ไปประจำการอยู่ตามหัวเมืองต่างๆ เพื่อจะได้ชี้นำประชาชนในเมืองเหล่านั้นให้เข้าใจถึงหลักการของอิสลามอย่างถูกต้อง และด้วยการบากบั่นของบรรดาศอฮาบะห์เหล่านี้นี่เอง จึงทำให้ซุนนะห์ของท่านรอซูลแพร่กระจายไปทั่ว และตกทอดสู่คนยุคถัดมา
เราพอที่จะกล่าวถึงศูนย์กลางการเผยแผ่ซุนนะห์ในอดีต ได้ดังนี้
นครมะดีนะห์ เดิมมีชื่อว่าเมือง ยัสริบ หลังจากที่ท่านรอซูลได้อพยพจากมักกะห์สู่เมือง ยัสริบ นี้ บรรดาประชาชนต่างเข้ารับอิสลามกันเป็นหมู่ๆ และท่านรอซูลเองก็ได้กลายเป็นจุดศูนย์รวมหัวใจของบรรดาผู้ศรัทธา ผู้คนต่างเรียกขานเมืองยัสริบว่า มะดีนะตุรรอซูล หรือ นครแห่งท่านรอซูล ซึ่งต่อมาได้เรียกกันสั้นๆว่า มะดีนะห์ จนกระทั่งถึงปัจจุบัน
ท่านรอซูลได้ทำการเปิดมัสยิดขึ้นที่นี่เป็นหลังแรก และได้รับการขนานนามว่า มัสยิดนบี และด้วยหัวใจที่ศรัทธามั่นของประชากรในเมืองนี้ ทำให้พวกเขาได้รับทราบข้อบัญญัติต่างๆ และเรื่องราวที่ท่านรอซูลได้วางไว้เป็นแบบฉบับ เราจะเห็นได้ว่า ข้อบัญญัติส่วนมากจะเกิดขึ้นที่นี่
หลังจากท่านรอซูลสิ้นชีวิตไป บรรดาศอฮาบะห์ก็มิได้ท้อถอยในการดำเนินตามแบบฉบับของท่านรอซูลที่ทิ้งไว้ และที่นครมะดีนะห์นี้มีศอฮาบะห์ประจำการอยู่หลายท่านด้วยกัน เช่น ท่านอบูบักร์ อัศศิดดีก, ท่านอุมัร อิบนุ คอ็ตตอบ, ท่านอะลี บุตรของ อบีตอเล็บ, ท่านอบูฮุรอยเราะห์, ท่านหญิงอาอิชะห์, ท่านอบูสะอี๊ด อัลคุดรีย์, ท่านเซด อิบนุซาบิต ซึ่งบรรดาศอฮาบะห์เหล่านี้เป็นผู้นำในการอบรมสั่งสอนสิ่งที่พวกเขาได้รับทราบจากท่านรอซูล และที่นี่ยังเป็นศูนย์กลางของอณาจักรอิสลามในขณะนั้นอีกด้วย
นครมักกะห์ หลังจากที่ท่านรอซูลได้ทำการพิชิตนครมักกะห์แล้ว นครแห่งนี้ก็เต็มไปด้วยการสดุดีต่อพระองค์อัลลอฮ์ อีกทั้งยังเป็นศูนย์กลางในการประกอบพิธีฮัจญ์อีกด้วย ฉะนั้นนครมักกะห์จึงเป็นแหล่งเผยแพร่ซุนนะห์ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่ง
ศอฮาบะห์ที่ประจำการอยู่ที่นครมักกะห์นี้มีหลายท่านด้วยกันเช่น ท่านมุอาซ อิบนุญะบัล, และท่านอับดุลลอฮ์ อิบนิอับบาส เป็นต้น
เมืองกูฟะห์ หลังจากที่ได้ทำการเปิดเมืองนี้แล้ว ก็มีศอฮาบะห์มาประจำการอยู่หลายท่าน เช่น ท่านซะอ์ด อิบนิอะบีวะกอศ, ท่านสะอี๊ด บินเซด, ท่านอบูมูซา อัลอัชอารีย์, ท่านอัมมาร บินยาซิร โดยมีท่านอับดุลลอฮ์ อิบนิมัสอู๊ด เป็นผู้นำ
เมืองบัศเราะห์ ปัจจุบันตั้งอยู่ทางตอนใต้ของประเทศอิรัค เป็นอีกเมืองหนึ่งที่มีศอฮาบะห์มาประจำการอยู่เป็นจำนวนมาก นักวิชาการบางท่านระบุว่า ศอฮาบะห์ที่ประจำการอยู่ที่เมืองนี้ทั้งมีประมาณ 500 คน โดยมีท่านอะนัส บินมาลิก เป็นแกนนำ
แคว้นชาม เป็นอณาบริเวณของพื้นที่หลายประเทศด้วยกัน แต่พื้นที่ส่วนใหญ่ของชามในปัจจุบันคือ ประเทศซีเรีย นักวิชาการบางท่านระบุว่า มีศอฮาบะห์มาประจำการอยู่ที่นี่ประมาณ 30 ท่านซึ่งล้วนแต่ศอฮาบะห์อวุโสทั้งสิ้น โดยมีท่านอุบาดะห์ บินศอมิต เป็นผู้นำ
อียิปต์ หลังจากที่ได้ถูกเปิดเป็นอณาจักรอิสลามแล้ว ก็มีศอฮาบะห์มาประจำอยู่ที่นี่หลายท่าน จนทำให้อียิปต์ในปัจจุบันกลายเป็นตลาดแห่งวิชาการศาสนาอิสลาม ศอฮาบะห์ที่เป็นหลักในการเผยแผ่ซุนนะห์ก็คือ ท่านอับดุลลอฮ์ อิบนิอุมัร, ท่านมูอาซ บุตรของ อะนัส เป็นต้น
สงวนลิขสิทธิ์โดย © อ.ฟารีด เฟ็นดี้ All Right Reserved.